Socjopatia

Socjopatia nie jest chorobą, lecz specyficznym zaburzeniem osobowości. Polega przede wszystkim na ignorowaniu uznanych w danej grupie norm etycznych oraz wzorców postępowania. Osobowość socjopatyczna można wykształcić się, jeśli na etapie dzieciństwa dana osoba nie ma pozytywnych wzorców, nie bierze udziału w życiu swojej grupy rówieśniczej lub nie nawiązuje akceptowalnych więzi z innymi. Poniżej przybliżamy temat socjopatii oraz wskazujemy na główne przyczyny jej występowania. 

Charakterystyka osobowości i zachowania socjopaty

Socjopatia dotyczy przede wszystkim emocji oraz zachowań interpersonalnych łączących daną osobę z innymi. W ich obrębie dochodzi do poważnych odchyleń związanych z nieprzestrzeganiem norm oraz ignorowaniem wzorców uznanych za pozytywne. Socjopatia zalicza się pod tym względem do zaburzeń określanych jako osobowość dyssocjalna, do których należą też psychopatia, amoralność, antysocjalność i antyspołeczność. 

Psycholodzy twierdzą, że wiele osób, z którymi mamy do czynienia na co dzień, może posiadać nieprawidłowo ukształtowaną osobowość z odchyleniami w kierunku socjopatii. Mimo to socjopaci często osiągają sukcesy w życiu zawodowym, towarzyskim lub rówieśniczym. Często są to ludzie wysoko wykształceni, inteligentni, bogaci oraz zadbani. Często też piastują wysokie stanowiska oraz posiadają dużą władzę. 

Oprócz nieprzestrzegania norm i wzorców zachowań socjopata odznacza się także brakiem empatii oraz ograniczonym odczuwaniem emocji. Socjopaci instrumentalnie traktują inne osoby, wykorzystując je do realizacji swoich celów. Przez brak przywiązania do innych nie wchodzą w głębsze relacje przyjacielskie lub intymne. W ich związkach brakuje czułości oraz troski. Ponadto socjopaci nie odczuwają negatywnych uczuć związanych z odruchem autokratycznym – wyrzutów sumienia, wstydu. 

Przyczyny powstania socjopatii 

Istnieje wiele teorii próbujących wyjaśnić powstanie socjopatii. Jedna z nich mówi o dziedziczności tego typu zaburzeń i ich powiązaniu z gospodarką hormonalną rodziców socjopaty. Teoria ta jest obecnie krytykowana. Najczęściej wskazuje się, że główną przyczyną jest niewłaściwy przebieg socjalizacji, w toku której dana osoba została źle ukształtowana. Może mieć to związek z wychowaniem w rodzinie dyssocjalnej, w której nie przestrzegano norm społecznych, dochodziło do zachowań agresywnych oraz kryminalnych. 

Również rodziny, w których występował deficyt uczuciowy – nie okazywano sobie miłości ani innych pozytywnych uczuć – mogą doprowadzić do wykształcenia osobowości socjopatycznej. Również niewłaściwe stosowanie środków wychowawczych – nadmierny nacisk na kary cielesne oraz minimum zainteresowania okazywanego pozytywnym wynikom dziecka – mogą stać za socjopatią. 

Socjopata a psychopata – czym się różni?

Socjopatia i psychopatia było kiedyś traktowana zamiennie, jako określenia nazywające to samo zaburzenie. Obecnie rozróżnia się te dwa zjawiska i wskazuje, że za powstaniem socjopatii tkwią czynniki społeczne, za psychopatią – biologiczne. 

Psychopatia wynika przede wszystkim z przyczyn genetycznych oraz zaburzonej równowagi chemicznej w mózgu. Mimo to objawy psychopatii mogą przypominać objawy socjopatii. Główną różnicą będą zachowania kompulsywne typowe dla psychopatów, działających bez planu oraz bez zrozumienia emocji innych osób.

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here